پیوند: http://www.iqna.ir/fa/news_detail.php?ProdID=1028607
گروه فضای مجازی: نرم‌افزار «منهج النور دانشنامه علوى»؛ بزرگ‌ترين دايرة‌المعارف رايانه‌ای سخنان امام علی(ع) به همت مركز تحقيقات كامپيوتری علوم اسلامی منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، نرم‌افزار «منهج النور دانشنامه علوى» در چهار بخش اصلی همچون دانشنامه، كتابخانه، قرآن و لغت‌نامه به همت مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى تهيه شده است.
اين نرم‌افزار با دربرداشتن 110 عنوان كتاب در بيش از 280 جلد درباره نهج البلاغه و غرر‌الحكم، بزرگ‌ترين دايرة‌المعارف رايانهاى سخنان امام على(ع) به شمار مىرود.
اين برنامه شامل 33 عنوان شرح و تعليقه در 163 جلد به زبانهاى فارسى و عربى، 26 ترجمه به زبانهاى فارسى، انگليسى و فرانسوى و 7 شرح و ترجمه منظوم بوده و متن نهج‌البلاغه براساس پنج نسخه معتبر به نمايش گذاشته شده است.
بخش دانشنامه، اصلىترين بخش برنامه منهجالنور است كه متن نهج البلاغه و ترجمه و شرح آن را به همراه امكانات متعددى ارائه مىكند. متن نهج‌البلاغه براساس پنج نسخه همچون «فيض‌الإسلام، بنياد، صبحى صالح، ابن ابى‌الحديد و محمد عبده» به همراه قابليت تطبيق بين هر نسخه در اين بخش ارائه شده است، در صورتى كه متنِ در حال نمايش، نسخه فيض الإسلام باشد، با استفاده از امكان پخش صوت مىتوان صوت متن جارى را شنيد. كاربر در اين قسمت، به متن، ترجمه و شروح مختلف نهج البلاغه دسترسى يافته و می‌تواند از قابليتهاى گوناگونى همچون مقايسه ميان دو متن، مشاهده نسخه خطّى متن مورد نظر (براساس نسخه سال 469 ه .ق از نهج البلاغه فيض الإسلام) و مصادر نهج البلاغه بهرهمند شود و از امكاناتى همچون دسترسى به اعلام متن، امثال موجود در نهج‌البلاغه و معناى لغاتى كه در شروح مختلف ترجمهشده، استفاده مطلوب را ببرد.
عبارات نهج‌البلاغه در پنج قالب مقدمه، خطبهها، نامهها، كلمات قصار و غرايب ارائه شده كه پژوهشگر مىتواند هر يك از اين قالبها را انتخاب كند. همچنين محقق مىتواند با وارد كردن شماره خطبه، نامه يا حكمت دلخواه به متن مورد نظر دست يابد؛ چنان كه درج شماره جلد و صفحه متن نيز قابليت دسترسى به متن دلخواه را براى كاربر فراهم مىآورد.
در برگه ترجمه، متن نهج‌البلاغه و نيز ترجمه آن به سه زبان فارسى، انگليسى و فرانسوى در دو پنجره مستقل ارائه شده است، ضمن اينكه امكان دستيابى به ترجمههاى موجود در برنامه و ترجمههاى منظوم نهج البلاغه براى پژوهشگر فراهم شده است. در بخش شعر، ترجمههاى منظوم كلام امام على(ع)، در اين قسمت عرضه شده است. ضمن اينكه كاربر مىتواند به كمك گزينه «ترجمه» كه در اين برگه قرار دارد، كتابهاى ترجمهشده به نثر را در پنجرهاى جديد مشاهده كند.
شرح. در اين برگه، متن نهج‌البلاغه به همراه مهمترين شروحى كه بر آن نگاشته شده، ارائه شده است به اين صورت كه با استفاده از گزينههاى موجود در اين پنجره، مىتوان به شرح مورد نظر خود دست يافت و آن را مطالعه كرد. در صورت فعال بودن امكان «ارتباط»، پنجره متن و شرح با يكديگر منطبق مىشود. قابل توجّه است كه در اين برگه، به كمك گزينه «مقايسه »دو پنجره از شروح و ترجمههاى موجود در برنامه ارائه مىشود و كاربر مىتواند در اينجا به دو عنوان شرح و تفسير از متن انتخابى دسترسى داشته باشد.
امكانات ويژهاى جهت «فهرستسازى» و انجام عمليات گوناگون از فهرست‌هاى ايجاد شده در اين برنامه عرضه شده است و كاربران مىتوانند با استفاده از اين قابليت، فهرست‌هاى پويا و متنوعى از كلمات را به شكلهاى مختلف تهيه و تنظيم كنند و اين فهرستها را در متن و يا فهرست كتب جستوجو كرده و يا آنها را با يكديگر تركيب نمايند و پژوهشهاى گوناگونى را در آنها به انجام رسانند.
با استفاده از گزينه «دامنه كتابى» امكان محدود كردن دامنه جستوجو براى كاربر فراهم مىشود. افزون بر اين، محقق قادر است عناوينى خاص از فهرست نسخهها را حذف يا انتخاب كرده و در دامنه محدودترى به تحقيق بپردازد.
در بخش كتابخانه، متن مهمترين كتب مربوط به نهج البلاغه همراه با امكاناتى مانند «قرآن» و «لغت‌نامه» عرضه شده است؛ يكى از قابليتهاى ويژه در برنامه دانشنامه علوى، عرضه متن كامل قرآن كريم به خطّ عثمان طه (قرآن مدينه) است كه امكان «نمايش» و «جستوجو» در آن وجود دارد. همچنين به منظور دستيابى به معناى واژههاى دلخواه، همزمان با استفاده از برنامه، مىتوان از لغت‌نامه 15 جلدى لسان العرب بهرهمند شد كه بخش لغت‌نامه در دو قسمت «ريشه» و «مشتق»، با كارایىهاى متفاوت عرضه شده است.
همچنين به منظور آشنایى كاربران با موضوع و محتواى نرم‌افزار منهج النور، فهرستى از كتابهاى برنامه همراه با اطلاعاتى درباره نويسنده و شناسنامه هر يك از كتب، در اين بخش ارائه شده است.
