پس از آن كه امام حسين(ع) و ياران باوفاي آن حضرت در صحراي كربلا به دست لشكريان سفاك عمر بن سعد به شهادت رسيدند، خانواده آنان به اسارت درآمده و در روز يازدهم محرم آنان را از كربلا به كوفه و سپس شام منتقل كردند.
عبيدالله بن زياد كه استاندار كوفه و بصره و عامل يزيد بن معاويه در عراق و فتنه گر اصلى واقعه كربلا و از دشمنان سرسخت اهلبيت(ع) بود، دستور داد اسيران را با همان حالت اسارت و در پوشش نامناسب وارد مجلس كنند تا به خيال خود خدشه اي به جايگاه والاي اهل بيت وارد كند .
پس از چند روز اقامت اسيران در كوفه آنان را روانه شام كردند تا در مجلس يزيد بن معاويه حاضر كنند.
كاروان اسرا هنگام حركت به سوى شام از شهرها و روستاهاي بسياري عبور كردند و در بسيارى از اين مناطق مردم به محض باخبر شدن از شهادت امام حسين(ع) و اسارت خانواده آن حضرت سوگوارى و قاتلان آن حضرت را لعنت مي كردند.
اول ماه صفر سال 61 هجرى قمرى، اسيران و سرهاى شهيدان واقعه كربلا وارد دمشق، مقر حكومت يزيد بن معاويه شدند.
مدتى كه اسيران در شام اقامت داشتند رويدادهاى گوناگونى براى آنان به وقوع پيوست كه از همه مهمتر درگذشت دختر خردسال امام حسين(ع) در خرابه شام، مناظره حضرت زينب(س) و ديگر افراد خانواده سيدالشهدا با يزيد و خطبه به يادماندنى امام سجاد(ع) در حضور يزيد، درباريان و اهالى دمشق در مسجد اموى بود.
اين افشاگريها و مبارزههاى پنهان و آشكار اهلبيت در حالت اسيرى، يزيد را نزد مسلمانان بى مقدار و بى اعتبار كرد و پس از مدتى، وضعيت شام را بر ضد يزيد و به هوادارى از امام حسين(ع) تغيير داد.
يزيد ناچار شد به جرم و جنايت خود و سپاهيان و عاملان جنايت پيشه اعتراف كرده، از امام زين العابدين(ع) عذرخواهى و پس از مدتى آنان را آزاد و با احترام و عزت به مدينه منوره عودت دهد.
منابع: الارشاد (شيخ مفيد)، منتهى الآمال (شيخ عباس قمي)، زندگانى چهارده معصوم (ع) ترجمه اعلامالورى و لهوف سيد بن طاووس
